کد مطلب:5463 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:139
زانوی عجز و حیرت
«ابن سكیت» از امام هادی علیه السلام پرسید: چرا خدای متعال، معجزه حضرت موسی علیه السلام را ید بیضاء و اژدها كردن عصا و معجزه حضرت عیسی علیه السلام را شفا دادن بیماران، و معجزه پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله را قرآن كریم قرار داد؟
حضرت در پاسخ وی چنین فرمود:
هنر رایج در زمان حضرت موسی علیه السلام سحر و جادو بود، از این روی خدای متعال معجزه آن حضرت را شبیه كارهای آنان قرار داد تا عجز و ناتوانی خودشان را از آوردن مانند آن دریابند و هنر رایج زمان حضرت عیسی علیه السلام فن پزشكی بود از این روی خدای متعال معجزه آن حضرت را شفا دادن بیماران علاج ناپذیر قرار داد، تا جهت اعجاز آن را به خوبی درك كنند. اما هنر رایج در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله سخنوری و چامه سرایی بود، از این جهت خدای متعال، قرآن كریم را با زیباترین اسلوب، نازل فرمود تا برتری اعجازآمیز آن را بازشناسند [1] .
باری، بزرگ ترین سخن شناسان آن عصر، مانند ولید بن مغیره مخزومی و عتبة بن ربیعه و طفیل بن عمرو، به نهایت فصاحت و بلاغت قرآن و برتری آن بر شیواترین سخنان بشری، گواهی دادند [2] .
نكته جالب این كه در حدود یك قرن بعد، كسانی امثال ابن ابی العوجاء، ابن مقفّع، ابوشاكر دیصانی و عبدالملك بصری تصمیم گرفتند توان خود را در معارضه با قرآن بیازمایند و یك سال تمام، نیروی خود را بر سر این كار گذاشتند، ولی كوچك ترین كاری از پیش نبردند و سرانجام، همگی در برابر عظمت این كتاب الهی، زانوی عجز و حیرت به زمین زدند و هنگامی كه در مسجدالحرام جلسه ای برای بازرسی كارهای یك ساله شان تشكیل داده بودند، امام صادق علیه السلام از كنار ایشان عبور كرد و این آیه شریفه را تلاوت فرمود:
«قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الإِنسُ وَالْجِنُّ عَلَی أَن یَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لاَ یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا» [3] ؛ بگو ای پیغمبر كه اگر جنّ و انس متّفق شوند كه مانند این قرآن، كتابی بیاورند، هرگز نتوانند، هرچند همه پشتیبان یكدیگر باشند.
حضرت در پاسخ وی چنین فرمود:
هنر رایج در زمان حضرت موسی علیه السلام سحر و جادو بود، از این روی خدای متعال معجزه آن حضرت را شبیه كارهای آنان قرار داد تا عجز و ناتوانی خودشان را از آوردن مانند آن دریابند و هنر رایج زمان حضرت عیسی علیه السلام فن پزشكی بود از این روی خدای متعال معجزه آن حضرت را شفا دادن بیماران علاج ناپذیر قرار داد، تا جهت اعجاز آن را به خوبی درك كنند. اما هنر رایج در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله سخنوری و چامه سرایی بود، از این جهت خدای متعال، قرآن كریم را با زیباترین اسلوب، نازل فرمود تا برتری اعجازآمیز آن را بازشناسند [1] .
باری، بزرگ ترین سخن شناسان آن عصر، مانند ولید بن مغیره مخزومی و عتبة بن ربیعه و طفیل بن عمرو، به نهایت فصاحت و بلاغت قرآن و برتری آن بر شیواترین سخنان بشری، گواهی دادند [2] .
نكته جالب این كه در حدود یك قرن بعد، كسانی امثال ابن ابی العوجاء، ابن مقفّع، ابوشاكر دیصانی و عبدالملك بصری تصمیم گرفتند توان خود را در معارضه با قرآن بیازمایند و یك سال تمام، نیروی خود را بر سر این كار گذاشتند، ولی كوچك ترین كاری از پیش نبردند و سرانجام، همگی در برابر عظمت این كتاب الهی، زانوی عجز و حیرت به زمین زدند و هنگامی كه در مسجدالحرام جلسه ای برای بازرسی كارهای یك ساله شان تشكیل داده بودند، امام صادق علیه السلام از كنار ایشان عبور كرد و این آیه شریفه را تلاوت فرمود:
«قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الإِنسُ وَالْجِنُّ عَلَی أَن یَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لاَ یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا» [3] ؛ بگو ای پیغمبر كه اگر جنّ و انس متّفق شوند كه مانند این قرآن، كتابی بیاورند، هرگز نتوانند، هرچند همه پشتیبان یكدیگر باشند.
[1] اصول كافي، ج1 ص24.
[2] اعلام الوري، ص27 - 28؛ سيره ابن هشام، ج1، ص293.
[3] اسراء »17« آيه 88.
براي مطالعه كامل تر، ر.ك: تفسير نورالثقلين، ذيل آيه فوق.